ارزیابی تاثیر پارمترهای اقلیمی و جغرافیایی بر تراکم جمعیت سن گندم eurygaster integriceps در شهرستان روانسر استان کرمانشاه

چکیده گندم به عنوان مهمترین محصول زراعی در مناطق وسیعی کشت می گردد. این محصول دارای آفات بسیاری می باشد که مهمترین آنها سن گندم است. به منظور بررسی رابطه میزان تراکم سن گندم با دما و رطوبت(بارندگی) و هم چنین ارتفاع در اماکن زمستان گذران، به مدت دوازده سال (91-80) مناطق آلوده به سن گندم واقع در بخش مرکزی شهرستان روانسر شامل روستاهای قلاین، مهرگان و گرگیدر مورد بررسی قرار گرفتند. در فاز اول تحقیق پارامترهای سن گندم در ارتفاعات چهارگانه شامل ارتفاع های 1530و 1490- 1450- 1410 مورد ارزیابی قرار گرفت تا تاثیر ارتفاع بر هر کدام از این پارامترها مشخص گردد و نتیجه اینکه ارتفاع دوم (1450) متر به عنوان ارتفاع شاخص که بیشترین تراکم سن را به خود اختصاص داده است شناخته شد. در فاز دوم این تحقیق به منظور بررسی رابطه میزان تراکم سن گندم با دما و رطوبت (بارندگی)، به عنوان متغیرهای زیست محیطی غالب، میانگین تراکم سن مادر در مزارع کانون در 12 سال محاسبه و ارتباط دما و رطوبت به عنوان شرایط محیطی تاثیر گذار بر تراکم سن مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق از کادر چوبی به ابعاد50 ×50 سانتی متر معادل 25/0 متر مربع به عنوان ابزار نمونه برداری از سن مادر استفاده گردید. بدین منظور در روستاهای مذکور 10 مزرعه انتخاب و در هر مزرعه 10 مرتبه به صورت کاملا تصادفی کادر اندازی (تعداد 40 عدد معادل 10 متر مربع) گردید. تمامی سنهای موجود در کادر پس از شمارش، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین مقادیر روزانه رطوبت(بارندگی) و تراکم سن گندم در مزرعه، یک همبستگی بالا (معکوس) ومعنی دار در سطح 95 درصد را نشان می دهد. ضریب تبیین ( (r2برای مقادیر روزانه رطوبت در زمان نمونه برداری و تراکم سن مادر، 3/62 درصد برآورد گردید. همچنین ضریب تبیین ((r2 برای مقادیر روزانه دما در زمان نمونه برداری و تراکم سن مادر، 5/70 درصد برآورد گردید. که نشان دهنده ارتباط مستقیم دما و تراکم سن گندم در سطح بالائی می باشد. واژه های کلیدی: سن گندم، تراکم، رطوبت، دما